Bazı zaman cahile laf anlatmak, deveye hendek atlatmaktan daha zordur. Bu gibi insanlar söz dinlemeyi, anlamayı sevmezler. Kulaktan dolma öğrendikleriyle ömürleri geçer. Öğrenmek için hiçbir çaba göstermezler, çünkü bu insanların kulakları sağır duymaz, gözleri kör görmezler.
Uyuşuklukları ve cahillikleri, birlikte toplumları sardı mı, bu gibi insanların geleceği her zaman karanlıktadır. Yine de cahil insana bir şeyleri anlatmak çok zordur. Önce yarım yamalak bildiklerini, oradan buradan duyduklarını unutturmanız gerekir.

Cahilin cahile bir şey öğretmesi elbette ki mümkün değil. Cahillerin gözü her zaman başkalarının kümesindedir. Onlar için boş çuvaldır, ne akıl ne de gerçekle doldurabilirsiniz o çuvalı. Cahilin cahile birşeyler öğretmesi de güçtür, ama cahilin cahili yönetmesi hiç de zor değildir. Sadece cahillermi elbette hayır. Mevki-makam sahibi, zengin iş adamları sütten çıkmış ak kaşık mı? Tabi ki hayır. Odunu ıslatıp satanlar, pirince, bulgura taş karıştıranlar, süte su katanlar, bir eli terazinin kefesinde olanlar, kıymaya kuyruk yağı katanlar, bu mahlukatlara insan demeye bile utanıyorum.

Cahiller başkalarını aşağılar. Farklılıklara karşı olan, hoşgörüsüz, bencil insanlar bu ahlaka sahiptir. Bunu da unutmamak gerekir ki, cahil insanlar karşılarındakini aşağıladıklardan kendilerinin aşağılandıklarını görmezler.
Cahil olan insanların hepsi bilgisiz kimseler değillerdir. Bunlar bildikleri şeyi yanlış bilenler yani doğruyu yanlış anlayanlardır. Doğrular söylense bile, kendi bildiklerinden şaşmazlar. Bunlarada okumuş cahil diyebilirim.

Demem o ki, cahillik yanlış bilgidir. Yanlış Bilgi ise beraberinde suçu, günahı, hatayı ve birçok olumsuz olaylara sebep olur. Okumuş cahiller en tehlikeli olanlarıdır.

Cahil insanlar kumar oynadıklarından, nice yuvaların yıkıldığını ve çocukların yetim kaldığına şahit oluyoruz. Elbette parası çok olanlar için hoş görünebilir. Özellikle sanatçı denen kesim, diğer ülkelere gidip, paralarının büyük kısmını daha fazla kazanacağım ümidiyle kaybediyor. Halbuki bunu daha akilane kullanabilir ve ülkemiz için, yeni nesiller için umut kapıları açacak şekilde harcayabilirler. Ama ülkem batmış umurunda değil, ”Bana ne” diyor. Bu gibi insanlar yalnız ceplerini düşünür, bunlarda zır cahillerdir.

Bazı cahiller de at yarışı oynarlar, hayatımda hiç at yarışı oynamadım, bana hep itici gelmiştir. Parayı bir atın bacaklarına bağlayıp, zengin olmak ümidi, başlı başına cahilliktir. Evde çocukları aç, karısı aç beklerken, bilmem kaç para verip, altılı, ganyan oynuyor. Oysa ufak gibi görünen bu miktar birleştiği zaman büyük bir miktara ulaşıyor. Bilime harcansa, şimdiye kendi uydumuzu üretmiş olurduk.

Cahil insanlar, süper toto, sayısal loto oynarlar, zenginlik hayali kurmanın cahil olmakla alakası yok diyebilirsiniz, sadece kendi isteklerini yapabilmesi için yığınla paran olması lazım. ”Kazanıyorsam, harcarım kardeşim.” denmesine ise kesinlikle karşıyım. Cahiller devamlı tüketirler, bilinçli tüketmenin ne demek olduğunu bilemezler. Bazıları da çok kibirlidir, insanların yediklerini, içtiklerini ve giyimlerini
eleştirir. Kendilerini görmezden gelerek, yedikleri lahmacunu bile sosyal medyada paylaşmaktan geri durmazlar.

Ayrıldığı eşini öldürenler mi dersin, tuttuğu takımın gol yemesine sinirlenip, rakip takımın taraftarını öldürmesini mi dersin, kazanamadığı üniversite için kendini mi öldüren dersin, petrol için öldüren mi dersin, miras için öldüren mi dersin, sebepsiz yere öldüren mi dersin. Bu gibi insanlara cahilden başka ne denir?
İş için torpil yapmak, başkasının hakkına gizlice tecavüz etmek üstü kapalı cahilliğin daniskası değil mi? Sırf gelecekte sen güzel yaşayayım diye başka birinin kötü yaşamasına razı olmak nasıl bir duygudur anlamak mümkün değil.

Şöyle bir makine olsa da düğmesine bastığınızda tüm cahiller yeryüzünden silinse, cahillik o zaman ortadan kalkardı.