FRIENDZONE
Amerikalı aktör, iş adamı ve komedyen Steve Harvey, bir programında şunları söylemişti: “Benim kadın arkadaşlarım yok. Bunu yapamıyorum. Çünkü karım var. O nedenle kadın arkadaşım yok. Haydi, şu efsaneden kurtulalım. Sen çekici bir kadınsın. Çevrende ‘biz arkadaşız’ diyen erkekler var. O adam senin arkadaşın. Çünkü sen ona açıkça ‘biz arkadaşız’ dedin. Biz erkekler bir gün o kapının aralanacağını, o gardın biraz da olsa düşeceği umuduyla arkadaş olmaya devam ederiz. İnan bana, sadece arkadaşın olduğunu düşündüğün o adam, fırsatı bulduğu anda o küçük kapı aralığından içeriye girmek isteyecektir. Çünkü biz erkeğiz.”
Bence de Harvey çok haklı ve doğru söylüyor. Eşi de çok şanslı biri…
Bu durumu ilk hissettiğimde çok şaşırmıştım. Nasıl mı? Birlikte aynı firmada çalışan bir iş arkadaşım, dağıttıkları eşantiyonu alıp almadığımı sordu. Almadığımı ifade edince, Ahmet’e “Ben Ayşe Hanım’a verdim, sen neden vermedin?” diye sitem etti. “Sen veya Nevzat vermiş ne fark ediyor, ilginçsiniz!” dedim.
Ahmet anlatmaya başladı: “Nevzat’la kantinde oturuyorduk. İkimiz de sana vermek istiyorduk. Anlaşamayınca ‘yazı-tura’ attık, ben kazandım, o kaybetti, onun intikamını alıyor,” diye gülmeye başladı.
Şaşkınlıkla yüzüne baktım. “İnanamıyorum. Neden böyle bir şeye gerek duydunuz?” dedim. “Bak Özden, ben her sabah buraya uğruyorum. Bütün dertlerimi, sıkıntılarımı sana anlatıyorum. Sadece iyi dostum olduğun veya iyi bir dinleyici olduğun için değil. Burada birçok arkadaşım var, gider onlarla da sohbet ederim. Tabii ki beğendiğimiz kişilerle sohbet etmeyi tercih ediyoruz. Seni bir kadın olarak çok beğeniyoruz. O yüzden ‘yazı-tura’ attık,” dedi ve devam etti: “İlginçtir, nedenini ben de bilmiyorum ama eşini tanıyana kadar içimden ‘seni hak etmeyen biriyle evli’ olduğunu düşünüp kıskanmıyordum. Ama onu tanıdıktan sonra ‘öyle olmadığını fark edince’ onu bile kıskanmaya başladım.”
O zamanlar hem onlar hem de ben evliydik. Hayretle yeni bir şey fark etmenin şokunu yaşıyordum. Her zaman bir kadın ve erkeğin arkadaş olabileceğini savunurken, düşüncem ilk yarayı almıştı.
Bilim insanları uzun bir süredir karşı cins arkadaşlığı konusunu inceliyor. Wisconsin Üniversitesi, bu konuda yaptığı bir araştırmada 88 çifte sorular soruyor. Her çift yakın arkadaş olarak kendilerini tanımlıyor. Her bir çift kadın ve erkek ayrı ayrı odalara alınıyor ve şu sorular soruluyor:
“Arkadaşınıza romantik bir şeyler hissediyor musunuz?” Kadınların tamamı erkek arkadaşlarına karşı hiçbir şey hissetmediklerini söylüyor. “İleride bir şeyler hissedebilir misiniz?” sorusuna ise düşüncelerinin değişmeyeceğini ifade ediyorlar.
Erkeklerde ise durum oldukça farklı; büyük bir çoğunluğu arkadaşlarının kendilerine çekici geldiğini itiraf ediyor. Bazıları bir şeyler hissettiğini, ya da arkadaşı yeşil ışık yakarsa hissedebileceğini söylüyor. Yani erkekler, kadın arkadaşlarına karşı platonik olarak ilgi duyuyorlar. Romantik veya cinsel anlamda bir şeyler hissediyorlar. Aynı zamanda bu hissin karşılıklı olduğu yanılgısına da düşüyorlar.
Kadınlar ise erkek arkadaşlarının kendilerine âşık olduğunu düşünmüyorlar ve “Bana âşık değildir,” cevabını veriyorlar. Kadınlar ileriye doğru adım atmayı düşünmediklerini vurgularken, erkekler ileri adım atmak için hevesli görünüyorlar. Bilimsel veriler Ahmet’in anlattıklarını doğruluyor.
O meşhur “friendzone” kavramı da tam olarak bu nedenle ortaya çıkıyor. Bilime göre kadınlar, erkekleri yalnızca arkadaş olarak görebilirken, erkekler ise kadınlarla olan arkadaşlıklarının ilerlemesini istiyorlar. İki taraf farklı dünyalarda yaşıyor.
Sık duyduğumuz bir söz var: “Kadınlar kötü erkeklere âşık olurlar, iyi erkeklerle dost olurlar!” Bu sözün tamamen psikolojik olduğunu düşünüyorum. “Bir gün bana âşık olacak ve benim kıymetimi anlayacak,” bakış açısından başka bir şey değil. Âşık olduğunuz kişinin sizi sadece arkadaş olarak görmesi demek olan “friendzone,” daha geniş ifade etmek gerekirse, karşınızdaki kişinin sizi bir sevgili olarak görmediğinin ve sizinle asla sevgili olmayı düşünmediğinin bir göstergesidir.
Sosyologlara göre bu “kadın-erkek arkadaş olamaz” anlamına gelmiyor. Kurulan arkadaşlıkta şeffaflık olması gerektiğini vurguluyorlar. İki taraf için de son derece faydalı olduğunu ifade ediyorlar. Kadın “erkek düşünce yapısını,” erkek ise “kadının düşünce yapısını” birbirinden öğrenebiliyor ve bu sayede ileri dönük arkadaşlıklarda veya yürütülen evliliklerde sorunlarla baş etmede karşı cinsi tanıma fırsatını yakalamış oluyorlar. Erkek ve kadın rakip durumda olmadığı için dedikodu, rekabet, kıskançlık gibi şeylerle karşılaşmıyorlar. Tam tersine, birbirlerine her konuda destek vererek motive ediyorlar.
Şu da bir gerçek ki, çok başarılı evlilikler veya romantik ilişkiler bazen sadece çok sağlam bir arkadaşlıkla başlıyor ve ömür boyu sürüyor. İyi bir arkadaş olamayan çiftler genelde boşanıyorlar. Bu nedenle “friendzone” durumuna düşmemek adına en baştan duygular ifade edilmelidir. Bilimsel veriler, kadın-erkek dostluğunu ayakta tutan ve bozulmasına izin vermeyen kesimin kadınlar olduğunu gösteriyor. Bu da kadınların erkeklerin yakın arkadaşı ve dostu olduğunu, erkeklerin ise hoşlandıkları kadınlarla arkadaşlık kurdukları için arkadaş olmayı beceremediklerini ortaya koyuyor.